Loving parents playing with their baby daughter at home, capturing moments of joy and togetherness indoors.

नवजात बाळांची काळजी: नव्या पालकांसाठी मार्गदर्शिका

डॉ. हनमंत पाटील मुजलगावकर  (नवजात शिशु व बालरोग तज्ञ) यांच्या द्वारे पालकत्वाच्या जगात स्वागत आहे!

नवजात बाळाची काळजी घेणे सुरुवातीला कठीण वाटू शकते, परंतु योग्य पद्धतीने केल्यास ती एक आनंददायक प्रक्रिया ठरते. चला, नवजात बाळांच्या काळजीचे काही महत्त्वाचे मुद्दे पाहूया.
प्रारंभीची काळजी
 
1. स्वच्छतेचे नियम: 🧼🖐️

बाळाला हाताळण्यापूर्वी नेहमी हात स्वच्छ धुवा किंवा सॅनिटायझरचा वापर करा.

बाळाला स्पर्श करण्यापूर्वी हात घर्षण करून उबदार करा, कारण थंड हात बाळाला घाबरवू शकतात.

 
2. झोपेची काळजी: 🛌🎶

नवजात बाळं १६-१८ तास झोपतात. खोली शांत आणि शांततापूर्ण ठेवा.

हलकी आणि मऊ संगीत वाजवा जेणेकरून बाळ शांत होईल.

खोलीचे तापमान उबदार ठेवा. आवश्यकता असल्यास छोट्या दिव्याचा 💡 वापर करा.

 
3. पाहुण्यांचे व्यवस्थापन: 🧑‍🤝‍🧑🏡

कुटुंबातील सदस्य आणि मित्र बाळाला भेटायला येतील, परंतु आवाजाची पातळी कमी ठेवा.

पाहुण्यांनी बाळाला उचलण्यापूर्वी हात सॅनिटाईज करा.

Tender moment of a mother breastfeeding her baby at home, showcasing love and care.
स्तनपान 🤱🍼 – आरोग्याच्या पायाभूत गोष्टी
 
बाळासाठी फायदे:
  • बाळाच्या वाढीसाठी आवश्यक पोषण देते.
  • रोगप्रतिकारक शक्ती मजबूत करते.
  • एकूणच आरोग्यपूर्ण विकासाला चालना देते.
 
आईसाठी फायदे:
  • बाळंतपणानंतर गर्भाशय आकुंचनास मदत करते.
  • काही प्रकारच्या कर्करोगाचा धोका कमी करते.
  • आई आणि बाळामध्ये नाते दृढ करते.
 
कधी सुरू करावे?
  • शक्य तितक्या लवकर, जन्माच्या पहिल्या तासात (गोल्डन अवर) सुरू करावे.
  • बाळाला आईच्या छातीवर ठेवावे (स्किन-टू-स्किन कॉन्टॅक्ट).
  • नैसर्गिक स्तनपानाच्या सवयी (रूटिंग आणि लॅचिंग) प्रोत्साहित करा.
  • स्किन-टू-स्किन कॉन्टॅक्टमुळे बाळाचा तापमान, हृदयाचे ठोके, आणि श्वसन नियंत्रित राहते.
baby, read, play
नाळेची काळजी
  • नाळ कोरडी आणि स्वच्छ ठेवा. ती डायपरखाली झाकली जाऊ नये.
  • नाळेला कोणतेही तेल किंवा पदार्थ लावू नका जोपर्यंत बालरोगतज्ज्ञ सल्ला देत नाहीत.
  • काही प्रकरणांमध्ये सल्ल्यानुसार अँटीसेप्टिक पावडर वापरू शकता.
  • नाळीला संसर्ग झाला असेल, स्त्राव होत असेल, किंवा ती लवकर सुकत नसेल तर डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.
A pediatrician checks a child's blood sugar levels while her mother assists at home.
बाळाच्या मेकोनियम (नवजात बाळाने जन्मल्यानंतर केलेल पहिले मलविसर्जन) आणि लघवीचे निरीक्षण
  • बाळाने पहिल्या २४ तासांत मेकोनियम (पहिले मलविसर्जन) पास करणे आवश्यक आहे.
  • बाळाने ४८ तासांत लघवी केली पाहिजे.
  • हे पूर्ण न झाल्यास त्वरित डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.
नवजात आरोग्यासाठी महत्त्वाचे मुद्दे
1.पिवळेपणा (जॉन्डिस):
  • बाळाच्या त्वचेचा पिवळसरपणा दिसल्यास डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.
2.स्तनपानाची वेळ:
  • प्रत्येक २-३ तासांनी बाळाला खायला द्या आणि नंतर डकार काढायला लावा.
3.सुरक्षित झोपेचे नियम:
  • अचानक मृत्यू (SIDS) चा धोका कमी करण्यासाठी सुरक्षित झोपेचे मार्गदर्शक वापरा.
4.तापमान नियंत्रण:
  • बाळाच्या आजूबाजूचा परिसर उबदार ठेवा, परंतु जास्त गरम होणार नाही याची खात्री करा.
5.वजन निरीक्षण:
  • पहिल्या १० दिवसांत बाळाच्या वजनात १०% पर्यंत घट होऊ शकते.
6.लसीकरण:
  1. जन्मानंतरच्या पहिल्या २४ तासांत पुढील लस द्या:
  • हिपॅटायटिस बी
  • बीसीजी
  • तोंडावाटे पोलिओ
पालकत्वाचा प्रवास आनंददायक बनवा! अजून प्रश्न असतील तर नक्की विचारा किंवा पुढील पोस्टसाठी वाट पाहा. 😊

8 thoughts on “नवजात बाळांची काळजी: नव्या पालकांसाठी मार्गदर्शिका”

Leave a Reply to Sheela Jadhav Cancel Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *